دستگاه مه پاش و ضد قارچ چیست و چه کاربردی دارد؟
به گزارش مجله کیف ابزار، اگر در محیط خانه خود با پدیده رشد کپک مواجه هستید باید بدانید که این مشکل به دلیل وجود رطوبت در محیط خانه شماست که باعث تشکیل و رشد کپک در بخش‌های مختلف خانه می‌شود.
برای جلوگیری از تشکیل و رشد کپک باید منشا و سرچشمه تولید رطوبت را در خانه خود پیدا کنید اما راهکار شما برای از بین بردن کپک‌های زشت و بدبویی که در قسمت‌های مختلف خانه وجود دارند چیست؟ معمولا بسیاری از افراد برای حل این مشکل از دستگاه‌های مِه پاش استفاده می‌کنند. اما آیا واقعا این دستگاه‌ها توانایی حل این مشکل را دارند؟
دستگاه‌های مه‌پاش کارآیی خوبی در از بین بردن کپک‌ها و هاگ‌ها (تخم اولیه کپک) دارند زیرا عملکرد اصلی این دستگاه‌ها بر پایه تولید مه است و جریان مه به راحتی در کلیه درزها و شکاف‌های خانه رسوخ کرده و در جاهایی که حتی شما از وجود آنها بی‌خبر هستید نیز وارد می‌شوند و کار خود را به خوبی انجام بدهند.
اما قبل از اینکه دست به کار شوید و به سراغ خرید این محصولات بروید، بهتر است کمی بیشتر در مورد آنها بدانید.
مِه پاش ضد قارچ و کپک چیست و چگونه کار می‌کند؟
این دستگاه‌ها، محلول‌های ضد قارچ و ضد کپک را از حالت مایع به حالت مِه و به شکل یک سیال متحرک و نفوذپذیر در می‌آورند. البته شاید پیش خودتان فکر کنید که می‌توان این کار را به وسیله یک اسپری نیز انجام داد اما خروجی یکنواخت و پیوسته این دستگاه قطعا کارآیی و عملکرد بهتری را در اختیار شما قرار خواهد داد.
در واقع یک دستگاه مه پاش این توانایی را دارد که یک محلول ضد قارچ یا کپک را به شکل یک هاله بخار در بیارورد و آن را به طور مساوی در یک محیط پخش کند. کاملا طبیعی است که در صورت بسته بودن محیط، این هاله در فضای محیط پخش شده و در تمامی منافذ و شکاف‌های آن نفوذ می‌کند؛ کاری که به هیچ عنوان به وسیله یک اسپری امکانپذیر نخواهد بود.
معمولا مِه پاش‌ها از گرما برای تبخیر محلول‌ها استفاده می‌کنند اما استفاده از روش بخار سرد یا به عبارت بهتر استفاده از فشار برای تبخیر مایعات نیز از جمله روش‌های متداول برای ایجاد مِه توسط این دستگاه‌ها به حساب می‌آید.
دستگاه‌های مه پاش تا چه اندازه کارآیی دارند؟
یکی از مشکلات اصلی در مورد قارچ‌ها و کپک‌ها آن است که چیزی که شما به عنوان کپک یا قارچ می‌بینید تنها 10درصد از حجم کلی این معضل آزاردهنده است و 90درصد باقیمانده به شکل ذرات میکروسکوپی و بسیار ریزی هستند که قبل از رویش و گسترش قابل مشاهده نیستند.
بنابراین اگه بخشی از دیوار اتاق شما به وسیله لایه‌های کپک پوشیده شده است باید مطمئن باشید که سایر نقاط اتاق نیز درگیر این معضل هستند اما در حال حاضر شما نمی‌توانید آنها را با چشم خودتان ببینید.
بنابراین حذف کپک‌های ظاهری، هیچ کمکی به ریشه‌کن کردن این مشکل نخواهد کرد؛ به همین دلیل است که ایجاد مِه به وسیله دستگاه‌های مِه پاش از جمله روش‌های موثر برای حل این مشکل محسوب می‌شود.
دستگاه های مِمه پاش به چند دسته تقسیم می‌شوند؟
به طور کلی این دستگاه‌ها در دو نوع حرارتی و فشاری تولید می‌شوند که در این بخش با تفاوت‌های آنها آشنا می‌شویم.
در مه‌پاش‌های حرارتی، محلول آفت‌کش در داخل محفظه دستگاه گرم شده و به شکل بخار در می‌آید. در واقع با انجام این فرآیند، مایع محلول به ذرات بسیار ریز و سبکی تبدیل می‌شود که به راحتی در هوا معلق شده و به شکل یک هاله یکنواخت به کلیه نقاط یک محیط نفوذ می‌کنند.
این دستگاه‌ها دارای یک مخزن هستند که به وسیله یک پمپ به محفظه گرمادهی متصل شده و بخار را از طریق یک نازل به سمت بیرون پرتاب می‌کنند.
اما در مه‌پاش‌های فشاری که به عنوان بخار سرد نیز شناخته می‌شوند، ابتدا محلول در یک حجم کوچک و تحت فشار زیاد به بخار تبدیل می‌شود که در این حالت می‌توان اندازه ذرات تولید‌شده را برای حالت‌های مختلف تغییر داد.
آیا امکان استفاده از دستگاه های مه پاش در هر زمانی وجود دارد؟
جواب این سوال منفی است. پیش از انجام این کار بهتر است همه مراحل پیشگیرانه و درمانی لازم را به صورت شخصی و ترجیحا توسط یک فرد متخصص انجام بدهید.
برای شروع این کار، همه شرایط مساعد برای تکثیر و رشد قارچ‌ها و کپک‌ها را از بین ببرید، مثلا عوامل تولید رطوبت را کاهش بدهید و سیستم تهویه محیط را تقویت کنید. سپس نقاط مرطوب را خشک کرده و مواد جاذب رطوبت را از محیط خارج کنید. حتی شاید گاهی لازم باشد که فرش، دیواره، روکش‌ها و سایر موارد لازم را به شکل کامل از بین ببرید.
استفاده از دستگاه مه‌پاش بیشتر برای از بین بردن لایه‌های در حال تشکیل و غیر قابل رویت مناسب است و برای حذف لایه‌های ضخیم کپک یا قارچ، بهتر است از جاروبرقی استفاده کنید.
آیا دستورالعمل و روش خاصی برای استفاده از دستگاه مه‌پاش وجود دارد؟
در حالی‌که روش‌های درمان و مقابله با رویش کپک و قارچ به اندازه سایر روش‌های پاکسازی محیط مانند کاهش سرب مورد توجه قرار نگرفته‌اند اما برخی از سازمان‌ها اقدام به تدوین و ارائه دستورالعمل‌ها و استانداردهای صنعتی مختلفی کرده‌اند که برای کسب بهترین نتیجه ممکن مورد استفاده قرار می‌گیرند.
موسسه معاینات پاکسازی و صدور گواهینامه‌های بازسازی (IICRC) اقدام به طراحی و پیاده‌سازی یک استاندارد عمومی کرده و محتوای این استاندارد به وسیله آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA) اصلاح و تایید شده است. بر اساس این استاندارد، استفاده از آنتی‌میکروب‌های مبتنی بر بخار دارای اثرات جانبی نبوده و برای سلامتی انسان‌ها بی‌خطر هستند.
مشکل اصلی استفاده از مواد شیمیایی در این روش به نحوه جابجایی، میزان اثرگذاری و سمی بودن ترکیبات احتمالی آنها مربوط می‌شود. به همین دلیل آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA) در حالت کلی استفاده از این روش را جز در زمان ثبت و تایید رسمی محصول، توصیه نمی‌کند.
راهنمای انتخاب بهترین دستگاه مه پاش
همه دستگاه های مه پاش دارای کارآیی و اثرگذاری یکسانی نیستند؛ به همین دلیل در زمان خرید این محصولات باید نکات خاصی را مورد توجه قرار بدهید که در این قسمت به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.
- قابلیت تولید ذرات ریز با ابعاد کمتر از 50 میکرون
- توجه به ابعاد و فضای محیط؛ استفاده از مه پاش سیار و دستی برای محیطهای کوچک و بهره‌گیری از دستگاه‌های ثابت برای پوشش کامل فضاهای بزرگ
- کسب اطلاعات لازم و آشنایی کامل با روش‌ها و دستورالعمل‌ها
- انتخاب دستگاه بر اساس نیازها و اطمینان از سلامت و ایمنی آن
- اطمینان از توانایی دستگاه در حذف کپک و قارچ
- زمان لازم برای از بین رفتن و خشک شدن بخار و مِه
- عدم استفاده از محلول‌های مبتنی بر آب (به دلیل اینکه هاگ‌های کپک و قارچ معمولا آب‌گریز بوده و استفاده از این محلول‌ها در بیشتر موارد تاثیر خاصی بر روی آنها نمی‌گذارد.)
نحوه استفاده صحیح از دستگاه‌های مه پاش
علاوه بر انتخاب دستگاه مناسب، نحوه استفاده از این محصول نیز به شکل مستقیم بر روی نتیجه نهایی تاثیر می‌گذارد. آماده‌سازی شرایط و محیط، موضوع بسیار مهمی است که باید به آن توجه داشته باشید و همیشه از دستورالعمل‌های شرکت سازنده پیروی کنید.
آماده‌سازی محیط: بهتر است لوازم الکترونیکی و مواد آسیب‌پذیر مانند بافت‌های کاغذی و پارچه‌های ظریف را از محل موردنظر خارج کنید یا آنها را به وسیله کاورهای محافظ بپوشانید تا در برابر رطوبت دچار آسیب نشوند.
راه‌اندازی دستگاه: محلول ضد قارچ یا کپک را در داخل محفظه دستگاه بریزید و تنظیمات لازم را انجام بدهید. توجه داشته باشید که هرچه ذرات خروجی دستگاه ریزتر باشد، اثرگذاری فرآیند افزایش پیدا کرده و خطرات و آسیب‌های کمتری به محیط وارد می‌شود.
بهینه‌سازی فعالیت دستگاه: برای یک محیط بسته، دستگاه را به مدت 10 تا 15 دقیق روشن بگذارید. در دستگاه‌های ثابت بعد از هر 2 یا 3 دقیقه دهانه دستگاه را به اندازه 45درجه بچرخانید تا ذرات ریز به شکل یکنواخت در محیط پخش شوند.
در حین استفاده از دستگاه‌های سیار نیز دهانه آنها را در فاصله 45 تا 60 سانتیمتری از سطح موردنظر نگه دارید؛ به شکل مشابه در زمان استفاده از دستگاه‌های ثابت، آنها در نقطه‌ای قرار بدهید که فاصله آن نسبت به سطوح مختلف، کمتر از 45 سانتیمتر نباشد.
اتمام فرآیند: پس از ضدعفونی کردن محیط، دستگاه را خاموش کرده و محیط را ترک کنید. معمولا هاله ضدعفونی‌کننده ظرف مدت 30 دقیقه از بین می‌رود.
خشک کردن محیط: پنجره‌ها و درب‌ها را باز کرده و سیستم تهویه را روشن کنید. در این مرحله نیز محیط را ترک کرده و تا خشک شدن کامل آن منتظر بمانید.
چرا قبل از شروع فرآیند باید محیط را پاکسازی کنیم؟
وجود گرد و غبار بر روی کپک‌ها باعث انتقال و جابجایی قارچ‌ها و کپک‌ها شده و در بسیاری از موارد مانع نفوذ و تاثیرگذاری مایع ضدعفونی‌کننده می‌شوند. همچنین وجود ذرات گرد و غبار ممکن است بر روی خواص شیمیایی مواد ضدعفونی‌کننده نیز تاثیر گذاشته و تلاش شما را بی اثر کنند.
چگونه از شر هاگ‌های کپک خلاص شویم؟
هدف اصلی از اجرای این فرآیند، از بین بردن ریشه اصلی این مشکل یعنی هاگ‌ها یا همان تخم‌های غیرقابل رویت قارچ‌ها و کپک‌هاست. متاسفانه وجود گرد و غبار در هوا باعث محافظت از هاگ‌ها و جابجایی آنها در محیط می‌شود. به همین دلیل تمیز کردن محیط و پاکسازی لوازم به عنوان یک اقدام ضروری محسوب می‌شود.
ایجاد مِه در فضای اتاق ممکن است میکرو ارگانیسم‌های در معرض دید را از بین ببرد اما لزوما این کار برای از بین بردن هاگ‌های موجود در هوا کافی نیست. دستگاه‌های مه پاش حرفه‌ای با پر کردن کامل فضای اتاق، ایجاد فشار منفی و استفاده از مواد تصفیه کننده به خوبی می‌توانند تمامی ذرات موجود در هوا را از بین ببرند.
نکته پایانی
با وجود اعلام موسسه معاینات پاکسازی و صدور گواهینامه‌های بازسازی (IICRC) مبنی بر تاثیر جزئی مِه‌پاش‌ها بر روی تکثیر و رشد کپک‌ها، باز هم بسیاری از افراد از این روش به عنوان یک راه‌حل موثر استفاده می‌کنند. به هر حال باید گفت که تاثیر استفاده از این دستگاه‌ها برای از بین بردن قارچ‌ها و کپک‌ها چندان چشمگیر نیست.
برای حل کامل این مشکل باید به دنبال ریشه و علت اصلی آن یعنی منبع تولید رطوبت باشید. برای انجام این کار بهتر است تا کلیه نشتی‌های احتمالی را برطرف کنید، از ایجاد آب راکد جلوگیری کرده و رطوبت بالای محیط را کاهش بدهید.
