5 نکته ایمنی در استفاده از اره گردبر، نکات مهم برای استفاده درست و ایمن
به طور کلی می‌توان گفت که اره گردبر (Circular Saw) یک ابزار همه‌کاره برای انجام بُرش‌های مستقیم در قطعات چوبی به شمار می‌رود که در مقایسه با اره میزی و اره فارسی‌بر از قابلیت حمل آسان‌تر و سهولت کاربری بالاتری برخوردار است.
از طرف دیگر استفاده درست و کسب دقت مناسب از اره‌های میزی و فارسی‌بر نیازمند آشنایی با نکات مختلفی است که این موضوع برای کاربران مبتدی تا حدودی ناشناخته و دشوار خواهد بود اما کاربری آسان و قابلیت حمل یک اره گردبر از جمله ویژگی‌های خاصی است که امکان استفاده از آن را در شرایط مختلف فراهم می‌کند؛ به همین دلیل بسیاری از کاربران، استفاده از اره‌های گردبر را به ابزارهای دیگر ترجیح می‌دهند.
اما در هر صورت رعایت نکات ایمنی و فنی در حین استفاده از ابزارهای بُرش دیسکی به ویژه اره گردبُر از جمله موارد بسیار مهمی است که رعایت نکردن آنها می‌تواند ایمنی کاربر، سلامت ابزار و کیفیت انجام کار را به شکل جدی تحت تاثیر قرار بدهد. به طور کلی دقت در نحوه اعمال نیروی دست و دور نگه داشتن انگشتان از قسمت تیغه یکی از نکات ایمنی مهم در حین استفاده از اره‌های دیسکی است. از سوی دیگر تیز بودن و کیفیت بالای تیغه از جمله مواردی است که علاوه بر افزایش دقت بُرش از بروز بسیاری از خطرات احتمالی جلوگیری می‌کند.
اما موارد مهم دیگری نیز وجود دارند که توجه به آنها، میزان خطرات ناشی از این ابزارهای خشن را تا حد قابل توجهی کاهش خواهد داد که در ادامه این مطلب از مجله مجله کیف ابزار با 5 نکته کلیدی در خصوص کار با اره‌های گردبر آشنا می‌شویم.
1- استفاده از تجهیزات ایمنی استاندارد
عینک ایمنی، محافظ گوش و ماسک ضد گردوغبار به عنوان سه عامل مهم در حفظ ایمنی و سلامت کاربر در حین استفاده از اره‌های دیسکی به شمار می‌رود اما عینک ایمنی در بین این سه مورد از اهمیت بیشتری برخوردار است زیرا پرتاب شدن اجسام ریز و ذرات گردوغبار در حین کار با یک اره گردبر به شکل کاملا ناگهانی اتفاق افتاده و معمولا فرصت زیادی برای انجام عکس‌العمل مناسب وجود ندارد و از سوی دیگر، صدمات چشم در مقایسه با سایر صدمات از حساسیت بیشتری برخوردار است.
البته باید توجه داشت که عینک ایمنی مورد استفاده در حین کار با اره‌های گردبر نیازمند برخورداری از استانداردهای خاصی است تا بتوان از ایمنی کامل آن در برابر خطرات احتمالی، اطمینان حاصل کرد. معمولا دو استاندارد Z87.1 و D5 به عنوان مهمترین پارامترهای یک عینک ایمنی محسوب می‌شوند که مورد اول به معنی مقاومت عینک در برابر ضربات خارجی و مورد دوم به معنی توانایی عینک در جلوگیری از ورود ریزگردها و ذرات معلق در هوا خواهد بود.
گوش نیز از جمله اعضای آسیب‌پذیر در برابر صدای خشن و ناخوشایند اره‌های گردبر است که در درازمدت باعث ایجاد آسیب‌های دائمی در سیستم شنوایی کاربران می‌شود. به همین دلیل استفاده از گوش‌گیرهای فومی یا صدا خفه‌کن‌ها یا هر راهکار موثر دیگری که بتواند شدت صدای تولیدشده توسط یک اره گردبر را کاهش بدهد به عنوان یک ابزار موثر برای محافظت از سیستم شنوایی کاربر محسوب خواهد شد.
ماسک تنفسی نیز یکی دیگر از تجهیزات ایمنی بسیار مهم در حین کار با اره‌های گردبر است. شاید استفاده از یک ماسک کاغذی برای ایجاد چند برش ساده مناسب باشد اما فعالیت مداوم و طولانی‌مدت در یک کارگاه نجاری، نیازمند استفاده از یک ماسک حرفه‌ای با سیستم فیلتراسیون قدرتمند است تا از نفوذ ذرات ریز به سیستم تنفسی کاربر جلوگیری کند. تنفس مداوم در میان ذرات ناشی از فعالیت اره‌های گردبر می‌تواند باعث ایجاد دردهای سینوسی، سردرد و حتی مشکلات تنفسی شود که در برخی از موارد، ممکن است مشکلات حادی را برای کاربر به وجود بیاورد.
2- عدم استفاده از لباس گشاد و زیورآلات
با اینکه این موضوع از جمله موارد ساده و بدیهی به شمار می‌رود اما همین موضوع به ظاهر ساده، تعداد قابل توجهی از سوانح مربوط به اره‌های دیسکی را به خود اختصاص می‌دهد زیرا الیاف معلق، بندها و زنجیرهای فلزی در حین جابجایی کاربر به راحتی با تیغه‌های اره‌های دیسکی تماس پیدا کرده و باعث ایجاد خطرات بسیار جدی و حتی مرگبار می‌شوند.
آستین‌های گشاد، ساعت و دست‌بند از جمله موارد خطرآفرین در حین کار با اره‌های دیسکی هستند که به دلیل نزدیکی به دست و در نتیجه مجاورت با بخش تیغه، احتمال بروز سانحه را تا حد زیادی افزایش می‌دهند. دستمال سر، گردنبند و کراوات نیز از جمله لوازم جانبی خطرناکی هستند که به دلیل خم شدن کاربر در حین انجام عملیات بُرش ممکن است به طور ناخواسته با بخش تیغه تماس پیدا کرده و کاربر را در معرض خطرات جدی قرار بدهد.
بیشتر بخوانید: معرفی باتری های جدید High Performance Edge شرکت ریوبی
همچنین لباس‌های زیپ‌دار با اینکه در حالت ایستاده به صورت صاف بر روی بدن قرار می‌گیرند اما در حین خم شدن و کنترل اره گردبُر در معرض تیغه متحرک قرار گرفته و به یک عامل بسیار خطرناک تبدیل می‌شوند.
بند کفش نیز از دیگر مخاطرات قابل توجه در حین کار با اره گردبر است که به شکل خاص باید به آن توجه داشت. اما یکی از مهمترین و خطرناک‌ترین موارد بروز سانحه با این دستگاه به بندهای کِشی مورد استفاده در انواع هودی و کاپشن مربوط می‌شود که معمولا دارای طول زیادی هستند و در زمان خم شدن به حالت آویزان درآمده و احتمال بروز حادثه را تا حد قابل توجهی افزایش می‌دهند.
بنابراین عدم استفاده از جواهرآلات و پوشیدن لباس مناسب قبل از شروع کار با اره‌های گردبُر یکی از آسان‌ترین و مطمئن‌ترین راه‌های ممکن برای جلوگیری از بروز حوادث و سوانح ناشی از کشیدگی البسه و لوازم جانبی توسط تیغه قدرتمند این دستگاه خواهد بود.
3- وارد نکردن فشار اضافی به اره گردبُر
مشخص کردن مسیر حرکت و تسلط کافی بر روی اره گردبُر از جمله نکات مهم برای شروع فعالیت و استفاده از این ابزار است. بر اساس یک قاعده کلی پیش از برخورد تیغه با قطعه کار باید سرعت اره گردبُر به حداکثر مقدار خود برسد؛ همچنین در حین انجام عملیات بُرش نیازی به وارد کردن فشار اضافی به دستگاه نخواهد بود زیرا با بریده شدن قطعه کار، دستگاه با سرعت ثابت به حرکت خود ادامه خواهد داد.
البته در برخی از موارد ممکن است اره گردبُر در حین حرکت با نوعی مقاومت یا در اصطلاح گیر غیرمنتظره مواجه شود که این موضوع می‌تواند ناشی از وجود یک شی خارجی در داخل بافت چوب، کُند شدن تیغه، عدم کنترل صحیح قطعه کار و وارد شدن فشار اضافی به تیغه از لبه‌های بریده شده و بسته شدن بیش از حد پیچ تیغه باشد که همه این موارد باعث ایجاد نوعی مقاومت در برابر حرکت اره گردبُر می‌شوند.
در این شرایط به هیچ عنوان نباید اره را با فشار به سمت جلو حرکت داد زیرا این کار ممکن است باعث قفل شدن تیغه، ایجاد لرزش و پرش دستگاه شود که به نوبه خود می‌تواند آسیب‌های شدیدی به قطعه کار و اپراتور وارد کند.
4- اطیمنان از تمیز بودن و پایداری قطعه کار
با اینکه در برخی از موارد، دقت و ظرافت بُرش در حین کار با یک اره گردبُر از اهمیت چندان زیادی برخوردار نیست اما اطمینان از تمیز بودن و استقرار مناسب قطعه کار از جمله نکات مهمی است که همواره باید به آن توجه داشت زیرا وجود آلودگی یا هر نوع جسم خارجی یا زباله در مسیر حرکت اره گردبُر به شکل بالقوه باعث ایجاد ارتعاش و لرزش در این ابزار شده و احتمال واژگونی اره گردبُر یا پرتاب ذرات خطرات به محیط اطراف را افزایش می‌دهد.
کلیه قطعات تحت بُرش در حین استفاده از اره گردبُر باید بر روی یک سطح صاف و ثابت قرار داشته باشند. معمولا بسیاری از افراد برای بریدن صفحات بزرگ چوبی تنها از دو پایه نگهدارنده استفاده می‌کنند که این موضوع در حین بریده شدن قطعه کار باعث نزدیک شدن لبه‌های بُرش خورده به یکدیگر و ایجاد فشار بر روی تیغه می‌شوند.
در این شرایط استفاده از 4 عدد پایه یا خَرک برای ایجاد تعادل و حفظ پایداری قطعه کار الزامی خواهد بود. به عنوان یک راه‌حل جایگزین می‌توان دو صفحه چوبی یا فوم عایق را در فاصله کمی از یکدیگر قرار داده و با قرار دادن محل بُرش قطعه اصلی در این فاصله، اقدام به انجام عملیات بُرش کرد.
5- جداسازی اره گردبُر از قطعه کار پس از توقف کامل تیغه
باید در نظر داشت که پس از پایان فرآیند بُرش و رها کردن کلید پاور، تیغه اره گردبُر تا چند ثانیه به چرخش خود ادامه می‌دهد و جابجا کردن دستگاه در این هنگام ممکن است باعث بروز مشکلاتی شود که به نوبه خود خطرآفرین و دردسرساز خواهد بود. به عنوان مثال، برخورد دندانه‌های در حال چرخش با لبه قطعه در برخی از شرایط منجر به پرتاب شدن شدن ناگهانی دستگاه یا ایجاد زدگی در قطعه کار می‌شود. بنابراین علی‌رغم وجود سیستم‌های ایمنی پیشرفته مانند قاب محافظ خودکار، بهتر است پس از پایان فرآیند بُرش و تا توقف کامل تیغه از جابجایی دستگاه خودداری شود.
