هوابرش یا برش پلاسما؟!
مقدمه:
یکی از متداول‌ترین روش‌ها برای جوش دادن یا برش فلزات هوا برش و جوش گاز است. در این تکنیک از سوخت گاز به همراه اکسیژن استفاده میشود تا به صورت ارزان بتوان فلزات را برش داد یا جوش کرد. این روش تقریباً قدیمی بوده و امروزه کمتر به کار می‌رود اما هنوز هم به منظور جوش دادن لوله‌ها، تعمیر فلزات و یا ساخت کارهای هنری از این تکنیک بهره می‌برند.
هوابرش چیست؟
منظور از برشکاری هوابرش استفاده از ترکیب گاز و اکسیژن برای جوشکاری و برشکاری فلزات می باشد. که این گازها درون سیلندر جابجا میشوند. به فرآیند هوابرش ، هوا گاز هم گفته میشود
روند کارکرد هوابرش:
در برشکاری هوا برش از گاز اکسیژن و استیلن استفاده می شود. اکسیژن دمیده شده با فلز داغ واکنش می‌دهد و تشکیل اکسید داده و تولید گرما و حرارت میکند. گرمای تولید شده باعث پیوسته شدن عمل برش در قطعه‌کار میشود. در نتیجه شعله مشعل فقط آغاز برش را ایجاد می‌نماید و دمای مورد نیاز در طی فرآیند تامین می‌گردد. زمانی که آهن شروع به اشتعال میکند، بلافاصله به اکسید آهن مایع تبدیل میشود و به تدریج به خارج از ناحیه برش جریان پیدا می کند. اما مقداری از اکسید آهن بر روی قطعه کار باقی می ماند و تبدیل به گل (خاکستر) سخت روی کار می شود که با ضربه ی آرام یا سوهان کاری از قطعه جدا می شود.
از این روش برشکاری مانند روش برش پلاسما در دستگاه های برش cnc نیز میتوان استفاده نمود.
*تجهیزات دستگاه هوا برش:
- رگلاتور
- شلنگ گاز
- شیر یکطرفه
- مشعل
- کپسول اکسیژن
- سر پیک جوشکاری
انواع شعله هوابرش:
- شعله با مقدار گاز زیاد: وقتی مقدار استیلن نسبت به اکسیژن بیشتر میشود.
- شعله خنثی : دارای اکسیژن و استیلن برابر هستند .
- شعله اکساینده : مقدار اکسیژن نسبت به استیلن بیشتر است.
*از روش هوابرش برای برش کدام فلز ها استفاده میشود؟
فلزاتی با ضخامت 0/5 تا 25 میلی متر باشند. فلزاتی مانند : ورق سیاه_ گالوانیزه _ استنلس استیل
مزایای استفاده از هوا گاز :
- هزینه پایین
- عدم نیاز به برق در حین انجام کار
- حمل و نقل آسان تجهیزات
معایب استفاده از هواگاز :
- سرعت پایین
- دقت پایین
برش پلاسما چیست ؟
برش ورق و صفحات فلزی از طریق دستگاه‌های فوق پیشرفته یکی از جدیدترین تکنولوژی‌های های موجود در صنایع برشکاری است که امروزه استفاده میشود.
برش فلزات و بالأخص فولاد از طریق یک مشعل گازی شکل، ساده‌ترین تعریفی است که میتوان از برش پلاسما ارائه کرد.در مشعل این مدل برش، گازهای یونیزه شده را با سرعت خیلی زیاد از روزنه کوچک دستگاه عبور می‌دهند و همین امر موجب ایجاد یک قوس الکتریکی، تبدیل گاز به پلاسما و در نهایت نیز از طریق گرمای ایجاد شده باعث ذوب و برش فلزات میشود.
برش پلاسما در سال ۱۹۶۰ از جوش پلاسما بوجود آمد و کشف شد، و در سال ۱۹۸۰ به عنوان یک راه حل بسیار سازنده برای برش ورق وصفحات فلزی معرفی گردید.
برش پلاسما روی هر نوع فلز رسانا، فولاد نرم، آلومینیوم، استنلس استیل... می‌تواند انجام شود. اما این تکنولوژی برای فولاد ایده‌آل می‌باشد. در مورد فلزات غیر آهنی حد اکثر عمق برش یک اینچ می‌باشد
از دستگاه برش پلاسما چه استفاده ای می توان کرد؟
برش پلاسما برای فلزات غیر آهنی و فولاد با ضخامت های کمتر از 2.54 سانتی متر ایده آل است. در هوا برش اپراتور باید به دقت سرعت برش را کنترل کند تا فرآیند اکسید شدن به درستی ادامه یابد. در این مورد پلاسما بسیار ساده‌تر است و نیازی به دقت بالا وجود ندارد. مزیت برش پلاسما بیشتر در فرآیندهای ظریف مانند تور سیمی قابل مشاهده است، که برش آن با روش هوا برش تقریبا غیر ممکن است. همچنین در مقایسه با برش مکانیکی برش پلاسما معمولاً سریعتر است و به راحتی در برش های غیر خطی قابل استفاده است.
محدودیت های برش پلاسما چیست؟ در چه مواردی هوا برش ترجیح داده میشود؟
- در این روش نمی توان ورقات و صفحات نازک را با کیفیتی که برش لیزری ایجاد می کند برش داد.
- مورد بعدی اینکه در برشکاری زیر آب نمی‌توان از این روش استفاده کرد.
- همچنین این روش برق زیادی مصرف میکند
- در کل نسبت به برش لیزر کیفیت پایینی دارد.
- از دیگر معایب برش پلاسما می توان به پرهزینه و سخت بودن تعمیر، نگهداری و تعویض قطعات دستگاه آن اشاره کرد.
- گازهای خطرناکی متصاعد شده یک محدودیت دیگر برش پلاسما است.
- این روش امواج صوتی خارج از محدوده شنوایی انسان تولید می کند که بسیار مضر هستند.
- برای اینکه فلزات با ضخامت بالا را برش دهیم در روش برش پلاسما نیاز به پلاسما هایی است که تهیه آنها قیمت و هزینه بالایی دارد.
- نازل و الکترود این روش هم بسیار گران است
اکسی سوخت چیست:
نوعی برشکاری گرمایی است که در آن ذوب و برداشتن فلز با استفاده از گرمای حاصل از واکنش شیمیایی بین اکسیژن و فلز پایه انجام میشود.
مزایای برش پلاسما:
-
قابلیت برش همه مواد رسانای الکتریکی را به ما می‌دهد.
- برش آلیاژهای محکم فولاد و آلومینیوم به صورت مقطعی و کامل را امکان پذیر کرده است.
- عملکرد خوبی در برش فولاد با ضخامت‌های کم دارد.
- فولادهای بسیار محکم را با گرمای ورودی کمتری برش می‌دهد.
- برش پلاسما سرعت بسیار بالایی نسبت به سایر دستگاه‌ها دارد.
- قابلیت اتصال به دستگاه CNC برای انجام برش به صورت اتوماتیک .
- برخی از مدل های این ابزار امکان برش در زیر آب و استفاده در تأسیسات دریایی را دارند.
- کیفیت لبه‌های برش در برش پلاسما زیاد است و می‌توانیم لبه‌هایی با کیفیت بالا و براق داشته باشیم.
*معایب برش پلاسما:
تنها نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که آیا معایب برش پلاسما شما را محدود میکند؟ کارکرد دستگاه را دچار مشکل میکند؟ اگر پاسختان به تمام سؤالات بالا منفی است پس بهتر است با خیال راحت از این دستگاه استفاده کرده و از کیفیت بالای برش آن لذت ببرید.
آلودگی گازی و آسیب انسانی:
از مهم‌ترین معایب برش پلاسما میتوان به آلودگی‌های زیادی که به انسان و محیط زیست وارد میکند اشاره کرد. برای مثال در زمان سوراخ کردن فلز، قوس برش پلاسما امکان پرتاب جرقه‌های داغ و خطرناک را فراهم میکند که این امر می‌تواند سبب آتش سوزی و سوختگی شود. دست زدن به یک قسمت الکتریکی نیز می‌تواند منجر به شوک الکتریکی و مرگ شود پس بسیار محتاطانه عمل کنید و حتماً موارد ایمنی گفته شده را رعایت فرمایید.
هزینه تعمیر بالا:
تعمیر و نگهداری از دستگاه هزینه زیادی دارد و حتی در بعضی مواقع پیچیده و سخت است. مثلاً لازم است به صورت دوره‌ای نازل و الکترود آن تعویض شود که بسیار گران است.
محدودیت برش|:
- شکاف و برش آن نسبت به سایر روش‌ها نسبتا عریض‌تر است.
- در برش فلزات با ضخامت بیشتر موجب گرد شدن لبه‌های کار میشود.
- در مقایسه با برش لیزری کیفیت پایین‌تری دارد.
- استفاده از این دستگاه به برق زیادی نیاز دارد.
الزام اتصال به کمپرسور هوا:
دستگاه برش پلاسما برای انجام کار نیاز به یک کمپرسور هوا با توان خروجی بالا دارد. کمپرسورهای قدرتمند نیز بطور معمول دارای صدای بسیار بالا هستند و این می تواند یکی از معایب این دستگاه باشد.
البته دستگاه های پرتابل نیز وجود دارند که دارای کمپرسور داخلی هستند و در کنار حمل و نقل ساده، صدای کمتری تولید می کنند.
نکات ایمنی حین استفاده از برش پلاسما:
هنگام استفاده از برش پلاسما مانند سایر دستگاه‌ها چون جرقه و مواد مذاب در هوا پراکنده میشوند باید از موارد ایمنی پیروی کنید تا آسیبی به شما نرسد.
- - حتماً هنگام استفاده از دستگاه برش پلاسما از عینک محافظ چشم و صورت استفاده کنید، برای محافظت از شبکیه چشمتان بهتر است که عینکتان مات شماره ۶ یا حتی تیره‌تر باشد.
- - لباس مخصوص جوشکاری، دستکش چرمی و پیشبند برای جلوگیری از سوختگی ناشی از ذوب فلزات و جرقه واجب است.
- - از کفش کار با پوشش فلزی برای حفاظت انگشتان و کلاه ایمنی استفاده کنید.
- - همیشه یک وسیله اطفاء حریق مثل کپسول آتش نشانی نزدیک محل کارتان باشد و تمامی اشیا قابل احتراق را دورتر از شعاع ۱۰ متری دستگاه قرار دهید.
- - هیچوقت در یک مکان در بسته یا کوچک عملیات برش را انجام ندهید.
_ تهیه و تنظیم : عاطفه میرزایی
آخرین کامنت های سایت